Hristiyan efsanesi havarilerden Aziz
John'un bu tepede yaşadığını ve İsa'dan 50 yıl sonra da burada öldüğünü
söylüyor. Mezarının bulunduğu yere IV. yy'da bir kilise yapıldı. Kalıntılarını
gördüğümüz bazilika ise lustianos zamanında yapıldı. St. John'un mezarı
ortadaki kubbeli bölümün altındadır. Tepeyi çeviren surlar Erken Hristiyanlık
Dönemi'nde stadionun taşları ile yapıldı. Tepenin altındaki İsa Bey Camisi
(1375 ) Selçuklu taş işçiliğinin güzel bir örneğidir. Selçuklu döneminden kalan
türbeyi de kent içinde göreceksiniz. Kent içinde kalan su kemerleri ise
Bizans'tan kalmadır.
ARTEMISION
Kuşadası yolunda Artemision levhasından
dönerek dünyanın yedi harikasından biri sayılan Ephesos Artemis Tapınağı'nın
bulunduğu yere ulaşılır. İonlar geldiklerinde yerli halkın Ana Tanrıça
Kybele'ye tapındıkları bu kutsal alanda ilk sunağı MÖ. 700 yılında yaptılar.
Sonra
Meryem Ana Hristiyanların hor merkezi
olması yanında, Müslümonlerca da kvfsa/ sayılıyor.
kent büyüyüp zenginleşince çok büyük bir
tapınak yapmaya giriştiler. Bu muhteşem tapınaktan günümüze sadece tek bir
sütun kalabildi. Tapınak 55 x 115 m. boyutlarında,127 sütunlu İon tarzında
yapıldı. Burada “yapıldı” diye bir kelimede özetlediğimiz tapınağın yapılması
ise bu kadar kısa sürmedi. Tam 120 yılda bitirildi. (MÖ. 150) Görkemli
tapınağın ömrü 200 yıl sonra bir deli tarafından yakılarak sona erdirildi. Bu
en eski kent alüvyonların altındadır, toprağın üzerinde kalan tek şey de
Artemision'un sütunudur.
Büyük İskender Ephesos'a geldiğinde
tapınağı yeniden yapmak istedi, ama kentin onuruna düşkün halkı bu lütfu kabul
etmedi ve kendileri yapıma başladı. Eski plana uygun olarak yapılan yeni
tapınak 13 basamaklı bir podyum üzerinde 2.68 m. yüksekliğindeydi. Hellenistik
Dönem'de yapılan bu tapınak da dünyanın yedi harikası arasında yerini aldı. MS.
263'te Gotlar tarafından yıkıldı. Burada altın ve fildişi eserler bulunmuş ve
sunak ortaya çıkarılmıştır.
YEDİ UYUYANLAR
Meryem Ana'ya giderken Panayır Dağı
eteğinde, Hristiyan olan yedi gencin baskılar karşısında saklandıkları ve 200
sene uyuduktan sonra uyandıkları mağara görülebilir. Gençler normal ölümle
dünyadan ayrıldıklarında da buraya gömülmüşler.
Yedi Uyuyanlar Anadolu'da yaygın bir
efsanedir. Hem Müslüman hem de Hristiyan kültürlerinde yaşar. Gezi'de diğer
bölgelerde de yedi Uyuyanlar'a rastlayacaksınız, sebebi budur.
MERYEM ANA EVİ
Küçük bir Bizans Kilisesi'nin bulunduğu
bu yerde İsa Peygamber'in annesi Meryem'in yaşadığına ve öldüğüne inanılır.
Hristiyanlar yanında Müslümanlarca da kutsal sayılır ve ziyaret edilir,
hastalara şifa aranır, adaklar adanır. Kilise'nin Meryem Ana adını alması 431
yılında Efes'te toplanan Ecümenik Meclis'in “Meryem'in İsa'yı Tanrı'nın oğlu
olarak doğurduğuna” karar vermesi ile de bağlı olabilir.
Aladağ üzerindeki bu küçük kilise (şapel)
Hristiyan dünyasınca kutsal sayılan başlıca ziyaret yerlerinden biridir. Burayı
ziyaret eden
